Zygmunt Krzystanek
Z DZIEJÓW PARAFII
Monografia wsi i parafii Jerzmanowice
Zapraszamy do przeczytania artykułu
Pana Zygmunta Krzystanka
Artykuł ukazał się w Nr 50 (11/2017) NATANAELA, s. 9-10
W dniu 21 listopada 2017 r., w Powiatowej i Gminnej Bibliotece w Jerzmanowicach odbyło się pierwsze inauguracyjne spotkanie z Panem Kazimierzem Tomczykiem na temat opracowania książki pt. „Dzieje wsi i parafii Jerzmanowice”.
Dyrektor Biblioteki, Pani Dorota Furman, nakreśliła cel spotkania i dorobek twórczy Pana Kazimierza Tomczyka. Dzięki niemu już wszystkie parafie naszej gminy, czyli Racławice, Szklary, Przeginia i Sąspów, posiadają monografie. Wyjątek stanowi parafia Jerzmanowice.
Również Czubrowice mają opisane swoje dzieje przez tegoż autora. Dorobkiem Pana Kazimierza są jeszcze dwa albumy: „Kościół parafialny pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Racławicach” oraz „Ocalić od zapomnienia. Przeginia na dawnej i współczesnej fotografii”. Pozostały więc jeszcze do opracowania dzieje naszej parafii. Na początek więc będą to Jerzmanowice, a następnie Łazy i Gotkowice.
Należy jeszcze przybliżyć osobę Pana Kazimierza Tomczyka, mieszkańca Racławic. Studia ukończył na wydziale historii Wyższej Szkoły Pedagogicznej, w Krakowie (obecnie Uniwersytet Pedagogiczny). Później pracował w Kopalni Węgla Kamiennego „Brzeszcze”, gdzie osiągnął wiek emerytalny i obecnie może się całkowicie poświęcić twórczości literackiej. Aktualnie Pan Kazimierz jest w trakcie mozolnego zbierania materiałów archiwalnych od zarania dziejów Jerzmanowic do czasów współczesnych. Trzeba więc przeszukać wszystkie dostępne archiwa. Na przykład sprawy kościelne znajdują się w Kurii Krakowskiej, ale tylko do III rozbioru Polski, następne w Kurii Kieleckiej – te z kolei obejmują okres do utworzenia Kurii Sosnowieckiej, która dysponuje archiwum w Będzinie, ale tylko od czasu jej utworzenia. Przeszłość Jerzmanowic trzeba odtwarzać także z dokumentów zgromadzonych w Archiwum Akt Dawnych w Warszawie, w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie i wielu innych, w tym w archiwum parafialnym.
Znaczną ilość dokumentów pochodzących z okresu rozbiorów trzeba przetłumaczyć z łaciny i z języka rosyjskiego. Jest to ogrom pracy – przy zbieraniu, a następnie przy ich chronologicznym opisaniu. Autor przewiduje, że zajmie mu to trzy do czterech lat.
Oprócz historii kościoła dochodzi jeszcze opis dziejów kaplicy pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela, dlatego objętość tego dzieła osiągnie co najmniej 400 stron, jeśli nie więcej.
Pan Adam Szafraniec zaproponował aby dla ułatwienia czytelnikom odbioru podzielić całość na dwa tomy. Dodam, że podobnie, w dwóch tomach zostało wydane opracowanie „Dziejów Olkusza i regionu olkuskiego”, jako praca zbiorowa.
Aby zapewnić w miarę przystępną cenę jerzmanowickiej monografii, jej nakład winien przekroczyć tysiąc dwieście egzemplarzy, przy warunku finansowego wsparcia przez sponsorów. Z uwagi na fakt, iż jest to inicjatywa prywatna, skorzystanie ze wsparcia instytucji samorządowych może być utrudnione.
Pan Kazimierz Tomczyk poprosił zebranych na spotkaniu oraz wszystkich mieszkańców Jerzmanowic, całej parafii, o pomoc w udostępnieniu posiadanych historycznych dokumentów i fotografii.
Kolejne takie spotkania są zaplanowane cyklicznie.
Sołtys Jerzmanowic, Pan Stanisław Szlachta, wyraził podziękowanie za podjęcie tego dzieła, oczekiwanego przez mieszkańców wsi i parafii, podając kilka przykładów spraw, które ciągle nie są wyjaśnione w tutejszej historii. Wielu dyskutantów wysuwało podobne problemy.
Można by przyjąć z zadowoleniem fakt, że nasza parafia będzie jako ostatnia posiadać swoją monografię, ponieważ autor zdobył olbrzymią umiejętność dojścia do wszelkich materiałów źródłowych i ich opracowania, dzięki temu uniknie ewentualnych niedostatków i błędów. Jego doświadczenie, inteligencja i „górnicza” pracowitość – gwarantują opracowanie „Dziejów wsi i parafii Jerzmanowice” na wysokim poziomie.
Mam nadzieję, że na początku 2022 r. na łamach NATANAELA będziemy już mogli napisać recenzję tej monografii.
Prosimy Czytelników o nasyłanie uwag i opinii oraz ew. materiałów dotyczących opisanego tematu na adres redakcji NATANAELA:
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.
Autor monografii
Kazimierz Tomczyk